اندشه شریعتی و تحول دوران

شریعتی پرسش از دوران را این‌گونه شروع می‌کند: «قبل از این‌که دست به هر کاری بزنیم و چیزی بگوییم به‌عنوان روشنفکر بزرگ‌ترین و فوری‌ترین مسئولیت ما این است که ببینیم در کجای تاریخ قرار داریم؛ آیا واقعاً در قرن بیستم اروپایی زندگی می‌کنیم؟ آیا در دورة صنعتی به‌سر می‌بریم و دردهای صنعتی به جای ما ریخته است؟ آیا به دورة بورژوازی بزرگ رسیده‌ایم؟ آیا از دورة حکومت مذهب بر تودة مردم فاصله گرفته‌ایم؟ آیا فرهنگ جامعة ما فرهنگ صنعتی و عقلاني است؟ فرهنگ دکارتی است؟ در قرون وسطی هستیم؟ در عصر رفرم‌های مذهبی هستیم؟ در دورة رنسانس یا انقلاب کبیر فرانسه هستيم؟ اول باید تعیین کنیم در چه مرحلة تاریخی هستیم؟ تا راه‌حل روشنفکر و تکلیف مردم روشن بشود.»