اصول و مبانی قیمت گذاری نفت خام در جهان

قیمت قیمت گذاری نفت خام از گذشته دور تغییر و تحول بسیاری را تجربه کرده است. علت اصلی این تحولات را نمی توان صرفا ناشی از بهبود تئوری های اقتصادی دانست، بلکه قدرت های درون بازار نفت نیز در شکل گیری آن مؤثر بوده است. شرکت های بین المللی نفتی و کشورهای تولیدکننده نفت عضو اوپک دو قدرت اصلی و تأثیرگذار بر بازار نفت بوده و هر یک از آنها در این بازار نقشی در تعیین و قیمت گذاری نفت داشته است. در دهه گذشته، با رونق گرفتن بازارهای بورس، بازیگر دیگری نیز به بازار نفت اضافه شد. می توان سال های پس از سال 2000 میلادی را به لحاظ ایجاد و شدت نوسانات در قیمت نفت در طول تاریخ 150 ساله ی نفت در بازار بی سابقه دانست. در این دهه، قیمت ها از اوج 145 دلار در هر بشکه (نفت خام WTI) در ابتدای نیمه دوم سال 2008 در کمتر از شش ماه با طی مسیری بسیار پرنوسان، به یکباره به 35 دلار در روزهای پایانی سال کاهش پیدا کرد. در دهه 2000 اعضای اوپک و آژانس بین المللی انرژی که از بازیگران اصلی بازار نفت بودند و نقشی محوری در تعیین قیمت آن داشتند. با همه اقداماتی که در جهت حفظ منافع خود در بازار انجام داده اند، بیشتر نظاره گر عملکرد عاملین فعال در بورس در تعیین سرنوشت قیمت جاری و آتی نفت خام شدند.